Na Bollywood en Nollywood is er nu Wakaliwood. In een Oegandese sloppenwijk zorgt één regisseur voor de creatie van een heuse filmindustrie.
Filmen met de camera op een statief gemaakt van gereedschappen. Uniformen lenen van de politie en figuranten gratis inhuren: de Oegandese filmpionier Isaac Nabwana heeft veel over om zijn droom na te jagen. Die droom lijkt best aardig uit te komen, want voor 200 dollar maakte hij de eerste actiefilm van het land. Who Killed Captain Alex? is een hommage aan kung fu-films en Westerse actieklassiekers als Die Hard.
Met Nabwana’s succes ontluikt er een industrie in ‘zijn’ sloppenwijk. Geheel in lijn met de traditie is die buurt – eigenlijk Wakaliga geheten – omgedoopt tot Wakaliwood. In de wijk en andere delen van de Oegandese hoofdstad Kampala duiken de films van Nabwana nu op in videohallen, waar ze uitgroeien tot cultstatus.
‘Acteurs zijn natuurlijker in eigen taal’
Nabwana filmt zijn verhalen in de lokale dialecten én nooit in de studio. Dat is deels geboren uit noodzaak – een studio is onbetaalbaar – maar heeft ook een creatieve reden, vertelt de regisseur tegen Quartz Africa: “Veel films uit landen als China en India zijn ook gefilmd in de lokale talen. Ik denk dat dat echt een toevoeging is op de verhaallijn. De acteurs acteren ook natuurlijker als ze de lokale taal gebruiken. Hier in Oeganda gebeurt dat ook: de echte boodschap, gebaren en dergelijke.”
De inspanningen van Nabwana zijn niet onopgemerkt gebleven en een aantal Westerse filmmakers reisden naar Oeganda om een documentaire te maken.
De vergelijking met het Nigeriaanse filmwereld gaat goed op, volgens Quartz. In de beginjaren van die scene was het ook vooral improvisatie die films creëerde. Sommige filmmakers in Nigeria maken bezwaar tegen de term 'Nollywood', die niet Afrikaans is en bedacht door een buitenlander. Maar de industrie heeft sinds de eeuwwisseling grote sterren voortgebracht en brengt volgens Quartz 600 miljoen dollar op voor de economie van het land.
Vreemdsoortige verhalen
En de beginjaren zijn niet heel anders. Ook toen Nollywood losbarstte waren de speciale effecten amateuristisch, de verhalen vreemdsoortig en de productiestandaarden erg laag. De lokale charme die Afrikaanse films in alle hoeken van het continent nog steeds hebben, geven ze juist een extra waarde en draagt ook bij aan het fandom.
Nabwana wordt ook wel de Quentin Tarantino van Afrika genoemd, vooral omdat zijn films bijzonder gewelddadig zijn. De reacties zijn overwegend enthousiast. "Toen ik Who Killed Captain Alex? uploadde op YouTube, vonden mensen het geweldig. Het was de eerste actiefilm gemaakt in Afrika door Afrikanen. Het kostte minder dan 200 dollar om de film te maken. We improviseerden veel met de spullen en bovendien kreeg niemand betaald om mee te werken."